Et ve işlenmiş et ürünleri sağlık ve beslenme uzmanları tarafından faydaları ve zararları konusunda sık sık tartışılırken, WHO’nun raporundaki verilerde bu tartışmaya yeni bir başlık ekledi. Sosis, pastırma, jambon gibi işlenmiş etlerin kansere yol açtığı görüşü konunun ne kadar ciddi olduğunun da bir göstergesi.
Raporda şu çarpıcı veriler yer aldı:
“Günde 50 gram işlenmiş et yenilmesinin kalın bağırsak kanserine yakalanma olasılığını % 18 oranında artırdığı kaydedildi.
Dünya Sağlık Örgütü, kırmızı etlerin de, "kansere yol açması ihtimali bulunduğunu" ancak bu konudaki verilerin sınırlı olduğunu bildirdi.
Kırmızı et riski
%21 İşlenmiş etin yol açtığı bağırsak kanseri oranı
%86 tütün ürünlerinin yol açtığı akciğer kanseri oranı
%19 Tüm kanser türlerinde tütün ürünlerinin yarattığı risk
3% Tüm kanser ürünlerinde kırmızı et ya da işlenmiş etin yarattığı risk
Kaynak: İngiltere Kanser Araştırmaları”
Dünya Sağlık Örgütü'nden Dr. Kurt Straif, "Bireylerin işlenmiş et tüketiminden kalın bağırsak kanserine yakalanmaları tehlikesi hâlâ düşük. Ama bu risk, tüketilen işlenmiş et miktarının artmasıyla yükseliyor." dedi.
Rapora göre işlenmiş et ürünleri insanlarda kolon ve rektum kanserlerine neden olurken, bu ürünler kanserojen yani ‘Grup 1’ olarak değerlendiriliyor.
İşlenmiş et yemenin kolorektal kansere neden olduğuna karar verildiği raporda ortaya konuluyor. Kesin olmamakla birlikte mide kanseriyle de bir ilişki olduğu saptanmış durumda.
Pişirme yöntemi önemli
Kırmızı et ve işlenmiş et nedir?
Kırmızı et bütün memeli kas eti tiplerini içerir. Sığır, dana, koyun, kuzu, keçi, domuz eti bu grupta yer alır
İşlenmiş etler, lezzeti artırmak veya raf ömrünü uzatmak amacıyla tuzlama, fermante etme, tütsüleme gibi işlemlere maruz bırakılarak ortaya çıkarılan ürünlerdir. Sosis, salam, jambon gibi ürünler işlenmiş et ürünleridir.
- Etin pişirilme yöntemleri riski değiştirebilir mi?
Yüksek sıcaklıklarda pişirme yöntemlerinin kanserojen olabilecek bileşikler oluşturma riski söz konusu. Yüksek sıcaklıklarda mangalda veya tavada kızartmada olduğu gibi alev veya sıcak bir yüzeye temas eden pişirme yöntemlerinde, polisiklik aromatik hidrokarbonlar ve heterosiklik aromatik aminler gibi kanserojen kimyasallar ortaya çıkabilir.
‘Yılda 34 bin kişinin ölümüne sebep oluyor’
Bağımsız bir akademik araştırma organizasyonu olan Global Hastalık Yükü Projesi tarafından yapılan en son tahminlere göre, dünya genelinde yılda yaklaşık 34 bin kişi işlenmiş et miktarının yüksek olduğu diyetlere bağlı ortaya çıkan kanser türlerinden yaşamını yitiriyor.
Kırmızı etin yüksek tüketildiği diyetlerin, dünya genelinde yılda 50 bin kanser ölümünden sorumlu olabileceği tahmin ediliyor.