Uzay yolculuğunun kaslarda zayıflama ve görme yetisinde hafif bozulma gibi etkilerinin olduğunu biliyorduk. Ancak bu yolculuklar, yüzyıllardır yaptığımız bir şey değil ve hatta uzun süreli görevler yeni bile sayılabilir. Dolayısıyla farklı yan etkilerini zamanla fark etmemiz muhtemel.
Yeni bir araştırma da tam olarak bunu yaptı. Uzun süreli uzay yolculuklarının yeni bir etkisi, Rus araştırmacıların 5 kozmonot üzerinde yaptığı kontroller sonucu öğrenildi. Elde edilen sonuçlara göre yörüngede zaman geçiren kozmonotlar, beyin hücrelerinde kayıp yaşadı.
Rus kozmonotların görev sonrasında incelenmesiyle yürütülen araştırma, geçtiğimiz pazartesi JAMA Neurology dergisinde yayınlandı. Uluslararası Uzay İstasyonu’nda 5,5 ay geçiren 5 kozmonota döndüklerinde uygulanan kan testlerinde, hepsinin kanında beyin hücresi hasarına işaret eden biyogöstergeler bulundu. Araştırmacılar henüz bu biyogöstergelerin aynı zamanda beyin fonksiyonunda da bir zarara işaret edip etmediğinden emin değil. Ancak yine de bu yolculuğun kozmonotların sağlığını kötü etkilediğinden emin.
Çalışmaya eş yazar olarak Gothenburg Üniversitesi’nden katılan nörobilimci Henrik Zetterberg, çalışmanın uzay yolculuğunun beyindeki etkisini ortaya koyan ilk çalışma olduğunu vurguladı ve ekledi: Uzay yolculuğu gelecekte daha yaygın hale gelecekse bu etki daha da araştırılmalı ve önlenmeli.
Zetterberg sözlerine “Bunu önlemek için ilk önce zararı neyin artırdığını bulmalıyız. Yer çekiminin yokluğu mu, beyin sıvısındaki değişimler mi, kalkış ve iniş gibi aşamaların yarattığı stres mi, yoksa başka bir şey mi? Dünya’da insan üzerinde yapılabilecek sayısız heyecan verici deney var.” diyerek devam etti.