Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, geçtiğimiz günlerde, kızamık vakalarında artış olduğunu kabul etse de salgın ve ölüm iddiasını yalanlamıştı. Ancak Koca'nın bu açıklamasının üzerinden kısa bir süre sonra bakanlık, 81 ilin valisine yazı yollayarak salgınla ilgili alınması gereken önlemleri sıralamıştı.
Sağlık Bakanlığı’nın kamuoyuyla paylaşmadığı ancak Dünya Sağlık Örgütü’ne (DSÖ) bildirdiği rakamlara göre, ocaktan beri vaka sayısı sürekli artıyor.
TÜRKİYE 4’ÜNCÜ SIRADA
Diken’den Mesude Ersan'ın haberine göre, son 12 ayın verisi kızamık vakalarındaki artışı açıkça ortaya koyuyor. DSÖ’ye geçtiğimiz yıl haziranda 11, temmuzda 12, ağustosta altı, eylülde sekiz, ekimde 16, kasımda 17, aralıktaysa 25 vaka (doğrulanmış) bildirilmişti. 2023’le birlikte vakalardaki artış hızlandı. Ocak'ta 193, şubatta 340, martta 445, nisanda 506, mayısta, 567 vaka tespit edildi.
DSÖ’nün Avrupa’da 1 milyon kişide kızamık insidansı (bir yıl içinde yeni hastaların nüfusa oranı) sıralamasında Türkiye, Tacikistan, Kırgızistan ve Ermenistan’dan sonra dördüncü sırada yer alıyor.
“PANDEMİ NEDENİYLE TÜM DÜNYADA AŞILAMA ORANLARINDA DÜŞME OLDU”
Türk Tabipleri Birliği (TTB) Aşı Çalışma Grubu’ndan Halk Sağlığı Uzmanı Prof. Dr. Eskiocak’la Türkiye’de kızamık salgınına zemin hazırlayan faktörler konuşuldu.
Pandemi nedeniyle tüm dünyada aşılama oranlarında düşme oldu. Sağlık hizmeti başka bir alana, salgınla mücadeleye yöneldi. İnsanlar sağlık kurumlarına gitmekten korktu. Bu faktörler aşılama oranlarında düşüşe yol açtı.
Dünyada her yıl 120-130 milyon çocuk doğuyor. Bunların 110 milyon kadarı aşılanıyor. Pandemide erişebilenler (her zamankinden 15-20 milyon daha az çocuk) aşılandı.
Prof. Dr. Eskiocak, şunları dedi:
“Türkiye de bu düşüşten payına düşeni aldı. Ama bakanlık bir rakam açıklamadı. Hatırlarsınız, pandemi döneminde okullar kapandı. Okulda yapılan aşılardan biri kızamık aşısıydı. Bakanlık kızamık aşısını dört yaşa çekti ve aşılama görevini aile hekimlerine verdi. Pandemi döneminde, bu aşının ne kadar yapılabildiğini bilemiyoruz.”
''DEPREMDEN SONRA PATLADI''
Toplam 11 ili ve çevresini etkileyen 6 Şubat depremleri de bölgedeki sağlık hizmetlerini çökertti. Aile sağlığı merkezleri (ASM) yıkıldı. ASM çalışanlarının bir kısmı öldü. Bir kısmı yer değiştirmek zorunda kaldı.
Bunun aşılama gibi hizmetlerin sürekliliğiyle ilgili de sorun yarattığını belirten Prof. Dr. Eskiocak, şöyle devam etti:
“Pandemi üstüne deprem eklenince kızamık için önemli bir duyarlı nüfus birikimi oldu. Ne kadar olduğunu bilmiyoruz. Çünkü aşılama oranlarını tam olarak bilemiyoruz. Ancak bir sorunumuz var. Kızamığa karşı, salgını önleyecek eşiğin altında aşılamamız var. Yeterince aşı yapamadık. Kızamık salgını depremle başlamasa da sonrasında patladı ve devam ediyor.“