Referandumda Devlet?

Turktime okuyucusu olarak müthişsiniz. Daha “Merhaba” yazımdan bile eleştirilecek şeyler çıkardınız. Telefon, e-posta ve okuyucu yorumları yoluyla ilgisini gösteren tüm eski ve yeni dostlara çok çok teşekkür ederim.

***

Referandum çok güncel. Herkes soruyor, konuşuyor, tartışıyor, dolayısı ile bende ilk siyasi yazımda referandumla ilgili düşüncelerimi yazayım dedim. Yani “Evet”e mi yakınım “Hayır”a mı, neden konulu bir yazı. Ancak, AİHM eski üyesi Rıza Türmen’in Milliyet’te (30 Ağustos- Referandumda Halk İradesi) bir yazısını görünce neden “Evet” veya “Hayır”dan önce bu konuya değinmeyi ve sizlerle paylaşmayı daha uygun buldum. Bana ilginç geldi, sanırım siz de bu yönünü hiç düşünmemişsinizdir, ama düşünmemiz lazım…

Rıza Türmen, kısaca referandumlarda halk iradesinin özgür bir şekilde oluşabilmesi için Venedik Kriterleri’ne göre de devletin her iki görüşle ilgili olarak halkı yeterince aydınlatmasının gerekli olduğunu anlatmış. Referandumda hükümetler önerilerden birini destekleyebilir fakat devletler tarafsız olmalıdır, kuralını işleyen Türmen şöyle demiş;

“Referanduma sunulan öneriyi destekleyen ve karşı çıkanlar arasında fırsat eşitliği garanti altına alınmalıdır. Bu, yönetimin tarafsızlığıyla sağlanabilir. Tarafsızlık özellikle şunları kapsamalı:

-Referandum kampanyasında eşitlik

-Devlet radyo ve televizyonlarında eşitlik

-İlan ve panolarda eşitlik

…

Venedik Komisyon’una göre, referandumdan önce oy vereceklere hükümet tarafından hazırlanan bir açıklayıcı rapor gönderilmelidir. Bu rapor, lehte ve aleyhte bütün görüşlere dengeli ve nesnel bir biçimde yer vermelidir.”

Türmen, eşitlik ilkesi ile bağdaşmayan bir “Evet” kampanyası yürütüldüğünü belirttikten sonra,

“Referandum bir demokrasi uygulaması. Bu nedenle halkın iradesinin serbestçe açıklanmasının güvence altına alınmasını, parti çıkarlarının üstünde tutabilmek gerekir. Oysa, Türkiye’deki referandum kampanyası demokrasimizin kalitesinin de bir göstergesi.” diyerek yazısını bağlamış.

Referandum kampanyasında ve işine geldiği her yerde “Demokrasi” “Demokratikleşme” diyerek kendini yırtanların mutlaka okuması gereken bir yazı. (Faydası olur mu?)

Biz henüz demokrasi meselesinin çok başlarındayız…

Haa! hemen bunu yalnızca AKP eleştirisi olarak almayın. Bu muhalefet partileri dahil hepimiz için geçerli…