Geçmişte yapılan araştırmalar, Mars'ın kuzey ovalarındaki bir okyanusa asteroit ya da kuyrukluyıldız çarpmasının yaklaşık 3,4 milyar yıl önce bir mega tsunamiye yol açmış olabileceğini öne sürmüştü.
Fakat yeni çalışmadan önce çarpmanın açtığı kraterin yeri belirsizdi.
ABD'nin Tucson kentindeki Gezegen Bilimi Enstitüsü'nden Alexis Rodriguez ve meslektaşları, gezegenle ilgili önceki görevlerden elde edilen görüntülerin birleştirilmesiyle oluşturulan Kızıl Gezegen'in yüzey haritalarını analiz etti.
Dev bir dalga olan mega tsunamiye yol açabilecek bir çarpma krateri tespit ettiler.
Pohl adını verdikleri kraterin çapı 110 kilometre.
Kuzey ovalarında, daha önceki çalışmaların bir okyanusla kaplı olabileceğini öne sürdüğü bir alanda, önerilen deniz seviyesinin yaklaşık 120 metre altındaki bir bölgede yer alıyor.
Pohl'un konumuna dayanan ve daha önce bu zamana tarihlenen kayaların üstündeki ve altındaki konumuna bakan araştırmacılara göre krater yaklaşık 3,4 milyar yıl önce oluşmuş olabilir.
Çalışmanın yazarları, Pohl'u ne tür bir etkinin yaratmış olabileceğini ve bunun bir mega tsunamiye yol açıp açmayacağını test etmek için bu bölgeye asteroit ve kuyrukluyıldız çarpmasının simülasyonlarını yürüttü..
Pohl'a benzer boyutlarda kraterler oluşturan simülasyonlar, 9 kilometrelik bir asteroidin güçlü yer direnciyle karşılaşması (13 milyon megaton TNT enerjisi açığa çıkıyor) ya da 3 kilometrelik bir asteroidin zayıf yer direnciyle karşılaşmasından (0,5 milyon megaton TNT enerjisi açığa çıkıyor) kaynaklandı.
Bugüne kadar test edilen en güçlü nükleer bombanın açığa çıkardığı enerji miktarı yaklaşık 57 megatonluk TNT'nin patlamasıyla oluşan enerjiye denkti.
MEGA TUSUNAMİLER MEYDANA GETİRDİ
Simüle edilen her iki çarpışma da 110 kilometre çapında kraterler oluşturdu ve çarpışma bölgesinin merkezinden 1500 kilometre uzağa kadar ulaşan mega tsunamiler meydana getirdi.
3 kilometrelik asteroidin çarpmasının neden olduğu mega tsunaminin analizi, tsunaminin karada yaklaşık 250 metre yüksekliğe kadar ulaşmış olabileceğini gösterdi.
Araştırmacılara göre, önerilen Pohl çarpmasının ardından yaşananlar, Dünya'daki Chicxulub çarpmasıyla benzerlik göstermiş olabilir.
Çalışmaları Scientific Reports akademik dergisinde yayımlanan araştırmacılar, "Bölgenin, erozyon oluklarına hizalanmış yüksek araziye bakan yuvarlak çıkıntı boyunca yer alması, bir mega tsunami kökenini destekliyor" diye yazdı.
Bulgularımız, iniş alanındaki kayaçların ve toprak tuzlarının deniz kökenli olduğunu ve Mars'taki ilk yerinde ölçümlerden elde edilen bilgilerin bilimsel olarak yeniden gözden geçirilmesini sağlıyor.
Bulgular, Scientific Reports'ta yayımlanan "Evidence of an oceanic impact and megatsunami sedimentation in Chryse Planitia, Mars" (Mars'taki Chryse Planitia'da okyanus çarpması ve mega tsunami tortulaşmasının kanıtı) başlıklı yeni bir makalede rapor edildi.
GÜNCEL
Sayfa başına git