Av. Ahmet Fatih Koçak yazdı: Profesyonel Futbolcu Sözleşmelerinin Feshi

ÜCRETİN ÖDENMEMESİ NEDENİYLE PROFESYONEL FUTBOLCU SÖZLEŞMESİNİN HAKLI FESHİ

(1) Profesyonel Futbolcu Sözleşmesi

Türkiye Futbol Federasyonu’nun (TFF) spor faaliyetinin düzenlenmesi amacıyla oluşturduğu talimatlar, sporcu ve kulüplerin hak ve yükümlülüklerini belirlemek hususunda önem arz etmektedir. Bu anlamda Profesyonel Futbolcuların Statüsü ve Transferleri Talimatı (PFSTT) profesyonel futbolcuların sportif faaliyetinin çerçevesini belirlemektedir. 

PFSTT md. 3 uyarınca profesyonel futbolcu: “Bir kulüple yazılı sözleşme yapmış olan ve kendisine futbol faaliyetleri kapsamında yaptığı harcamalardan daha fazla miktarda ödeme yapılan futbolcudur.” Profesyonel futbolcunun spor kulüpleriyle akdettiği ve asli edimi hizmet ilişkisine dayanan sözleşme ise profesyonel futbolcu sözleşmesidir. 

(2) Profesyonel Futbolcu Sözleşmesinden Doğan Ücret Alacaklarına İlişkin Uyuşmazlıkların Çözümü

Profesyonel futbolcu sözleşmesi ücret alacağından kaynaklanan uyuşmazlıkların TFF Uyuşmazlık Çözüm Kurulu, CAS (Court of Arbitration for Sport) veya başka bir tahkim merciinde çözümlenmesi sporcu ile kulüp arasında kararlaştırılabilir. Böyle bir anlaşmanın bulunmaması halinde iş mahkemelerine başvurulabilecektir. Ayrıca TFF Uyuşmazlık Çözüm Kurulu kararına karşı TFF Tahkim Kurulu’na başvuruda bulunulabilecektir.

Diğer taraftan yabancı futbolcu ücret alacağına ilişkin taleplerine yönelik olarak FIFA Uyuşmazlık Çözüm Kurulu’na (FIFA DRC) başvuruda bulunabilecektir. Bu durumda FIFA DRC kararına karşı CAS’a başvuru imkânı da bulunmaktadır. 

3) Profesyonel Futbolcunun Ücret Alacağı Nedeniyle Sözleşmeyi Feshetmesi

(3.1.) Türk Borçlar Kanunu ve PFSTT’ye Göre;

Profesyonel futbolcunun ücret alacağından doğan uyuşmazlıklar iş mahkemelerinde görülse de, uyuşmazlık Türk Borçlar Kanunu’nun (TBK) “hizmet sözleşmesi” hükümlerine ve TFF’nin talimatlarına göre çözümlenmelidir. TBK’nin emredici hükümleriyle TFF talimatları çatışırsa TBK hükümleri uygulama alanı bulacaktır. Futbolcu TFF ile arasındaki lisans sözleşmesiyle ve kulübüyle akdettiği futbolcu sözleşmesiyle TFF talimatlarına uymayı taahhüt etmektedir. TBK md. 435 haklı nedenle derhal fesih imkânını düzenlemiş, ücret alacağına ilişkin olarak özel bir düzenlemeye yer vermemiştir. TBK md. 123 ve devamı maddeleri ise karşılıklı borç yükleyen sözleşmelerde temerrüdün sonuçlarını düzenlemiş, TBK md. 126 sürekli borç ilişkilerine dair özel bir düzenlemeye yer vermiştir. Buna göre sürekli borç ilişkisinin tarafı, alacağını ve gecikmeden doğan zararı talep edebileceği gibi sözleşmeyi feshederek sözleşmenin erken sona ermesi nedeniyle uğradığı zararı talep edebilecektir.

PFSTT ile özel bir fesih usulü kararlaştırılmıştır. PFSTT md. 28 uyarınca futbolcu ücretinin ödenmemesi nedeniyle sözleşmeyi feshetmek niyetindeyse kulübüne noterden bir ihtarname keşide ederek 30 gün içerisinde ödeme yapılmasını talep etmelidir. Ayrıca ihtarnamenin bir örneği bilgilendirmek amacıyla TFF’ye gönderilmelidir. Futbolcu, ihtarnamenin tebliğinden 30 gün içerisinde ödemenin gerçekleştirilmemesi halinde 7 gün içerisinde sözleşmeyi feshedebilecektir.  Fesih bildirimi PFSTT md. 29 uyarınca yine noter kanalıyla yapılmalı ve bir örneği TFF’ye iletilmelidir.

TBK md. 437 uyarınca futbolcu fesih nedeniyle uğradığı zararı talep edebilecektir. Bu zararın genellikle büyük kısmını futbolcunun sözleşme devam etseydi alacağı ücretler oluşturmaktadır. Ancak tazminat talep hakkı yalnızca bu zarar kalemiyle sınırlı değildir. Futbolcunun zararı bulunmuyorsa, doğal olarak tazminat talep hakkı da bulunmayacaktır. Buna göre futbolcu fesih sonrasında yeni bir kulübe transfer olur ve yeni kulübünden alacağı, önceki sözleşmesinden doğan alacaklarına eşit veya bu alacaklardan fazlaysa futbolcunun zararından ve dolayısıyla tazminat hakkından bahsedilemeyecektir. Sonradan akdettiği sözleşmeden doğan alacaklar, önceki sözleşmesinden doğan alacaklardan düşükse aradaki zararın tazmini talep edilebilecektir. Ayrıca sonraki sözleşmenin süresinin öncekinden kısa olması durumunda da, belirlenen ücrete göre, bir zarardan bahsedilebilecektir. Diğer taraftan futbolcu zararı artırmamak yönünde özenli davranmalıdır. Makul bir sebep olmaksızın hayatın olağan akışına göre tatmin edici bir sözleşme teklifinin reddedilmesi gibi durumlar futbolcunun zararı artırmamak yönünde özenli davranması yükümlülüğüne aykırılık oluşturacaktır. Başarıya bağlı prim gibi alacaklar gerçekleşip gerçekleşmeyeceği belirli olmadığından tazminat hesabına dâhil olmayacaktır. 

(3.2.) FIFA RSTP’YE GÖRE

Yabancı futbolcular FIFA DRC ve ardından CAS’a başvurduklarında FIFA RSTP (Regulations on the Status and Transfer of Players) kuralları uygulama alanı bulmaktadır. RSTP’nin 14bis maddesi uyarınca futbolcunun 2 aylık ücretinin ödenmemesi haklı nedenle fesih nedenidir. Bu durum PFSTT ile ayrışmaktadır. Zira PFSTT md. 28 uyarınca futbolcunun 1 aylık ücreti dahi ödenmese, futbolcunun haklı nedenle fesih hakkı bulunmaktadır. Profesyonel futbolcu sözleşmelerinde ücret aylık olarak kararlaştırılmamışsa, örneğin yıllık kararlaştırılmışsa, iki aya tekabül eden ücretin ödenmemesi halinde RSTP’nin 14bis maddesi uygulama alanı bulacaktır. Futbolcu sözleşmeyi feshedebilmek için yazılı şekilde kulübe 15 gün süre vererek ücretin ödenmesini talep etmelidir. Belirtilen sürede ödemenin gerçekleşmemesi halinde futbolcu sözleşmeyi feshedebilecektir.

Haklı nedenle fesih halinde futbolcu, fesihten doğan zararını talep edebilecektir. Zararın hesabı hususunda TBK ve PFSTT uygulamasına ilişkin açıklamalarımız aynen geçerlidir. RSTP’nin 17/1-ii maddesi uyarınca futbolcu zarardan bağımsız olarak 3 aylık ücreti kadar ek tazminat talep edebilecektir. Bu tazminat somut olaya göre takdiren 6 aylık ücrete kadar çıkabilecektir. Ancak her durumda futbolcunun hak kazanacağı toplam tazminat, feshedilen sözleşmenin bakiye değerinden fazla olamaz.